เตรียมสอบ เนติบัณฑิต ผู้ช่วยผู้พิพากษา อัยการผู้ช่วย

วันพุธที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2562

พิพากษาหรือมีคำสั่ง เกินคำขอ ได้หรือไม่?

สรุปประเด็น เก็งเนติ เน้นประเด็นสำคัญ ท่องพร้อมสอบ อัพเดท*

ข้อ2 วิแพ่ง ภาค1 เนติฯ

เตรียมสอบเนติบัณฑิต สมัยที่ 72

ข้อเท็จจริงที่โจทก์กล่าวอ้างอาศัยเป็นหลักแห่งข้อหาในคำฟ้องอย่างไร ศาลจะต้องทำคำสั่งให้สิ่งใด ๆ ไปตามคำขอบังคับและข้ออ้างที่อาศัยเป็นหลักแห่งข้อหา นั้นเท่านั้น ซึ่งก็คือ การห้ามมิให้ศาลพิพากษาหรือสั่งเกินคำขอตามคำฟ้องของโจทก์

หลักการ การที่ศาลจะพิพากษาหรือทำคำสั่งให้สิ่งใด ๆ ตามมาตรา ๑๔๒ โจทก์จะต้องบรรยายมาเป็นข้ออ้างที่อาศัยเป็นหลักแห่งข้อหาและมีคำขอมาในคำฟ้อง เพียงแต่บรรยายความเสียหายมาแต่ไม่มีคำขอให้บังคับจำเลยชดใช้ค่าเสียหาย (ฎีกาที่ ๙๕๔/๒๕๔๘) หรือ มีคำขอบังคับมาแต่มิได้บรรยายข้อเท็จจริงอันเป็นข้ออ้างที่อาศัยเป็นหลักข้อหาตามคำขอบังคับมาในฟ้อง (ฎีกาที่ ๓๕๔๑/๒๕๔๘) ศาลก็พิพากษาหรือมีคำสั่งให้ไม่ได้ เพราะเกินคำขอ

อ้างอิง คำบรรยายเนติฯ วิแพ่ง ภาค1 อ.สมชัยฯ

ถอดเทป สรุปย่อ เก็งท่องพร้อมสอบ เตรียมสอบเนติฯ ภาค 2 สมัยที่ 72 อัพเดท

https://www.lawsiam.com/?name=thaibar2

ประเด็น ฟ้องซ้ำ ฟ้องซ้อน หรือการดำเนินกระบวนพิจารณาซ้ำ หรือไม่?

สรุปประเด็น เก็งเนติ เน้นประเด็นสำคัญ ท่องพร้อมสอบ อัพเดท*

ข้อ2 วิแพ่ง ภาค1 เนติฯ

เตรียมสอบเนติบัณฑิต สมัยที่ 72

ประเด็นสำคัญ** หากในคดีก่อนโจทก์ฟ้องว่า ทางพิพาทเป็นทางภาระจำยอมและหรือทางจำเป็น แต่คดีก่อนไม่ได้วินิจฉัยในประเด็นข้อหาหนึ่งข้อหาใด คู่ความก็มีสิทธินำข้อหาที่มิได้วินิจฉัยนั้นมาฟ้องต่อศาลอีกได้ เพราะไม่ถือว่าเป็นคำฟ้องที่ต้องห้ามตามกฎหมายไม่ว่าจะในเรื่องฟ้องซ้ำ ฟ้องซ้อน หรือการดำเนินกระบวนพิจารณาซ้ำ (ฎีกาที่ ๑๖๙๕/๒๕๕๙)

คำพิพากษาฎีกาที่ ๑๖๙๕/๒๕๕๙ คดีก่อนโจทก์ฟ้องว่า ทางพิพาทเป็นทางจำเป็นและหรือทางภาระจำยอม ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า ทางพิพาทเป็นทางภาระจำยอมโดยมิได้วินิจฉัยว่าทางพิพาทเป็นทางจำเป็นหรือไม่ ทั้ง ๆ ที่ทางพิพาทอาจเป็นได้ทั้งทางจำเป็นและทางภาระจำยอมในขณะเดียวกัน แต่โจทก์ไม่มีความจำเป็นใดที่จะต้องอุทธรณ์ต่อไปอีก เพราะคำพิพากษาศาลชั้นต้นเป็นผลดีแก่โจทก์อยู่แล้ว แม้จำเลยทั้งสามอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์ภาค ๗ จะพิพากษากลับให้ยกฟ้อง ศาลฎีกาวินิจฉัยเฉพาะประเด็นว่า ทางพิพาทเป็นทางภาระจำยอมหรือไม่ โดยไม่รับวินิจฉัยประเด็นว่า ทางพิพาทเป็นทางจำเป็น หรือไม่ เนื่องจากเป็นข้อที่มิได้ยกขึ้นว่ามาแล้วโดยชอบในศาลอุทธรณ์ภาค ๗ ต้องห้ามมิให้ฎีกา ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๒๔๙ วรรคหนึ่ง (เดิม) และที่ศาลฎีกาวินิจฉัยในคดีก่อนว่า เมื่อโจทก์มิได้อุทธรณ์ปัญหาเรื่องทางพิพาทเป็นทางจำเป็นหรือไม่ ย่อมยุติไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น เป็นการกล่าวถึงเหตุผลตามกฎหมายที่ศาลอุทธรณ์ภาค ๗ ไม่มีอำนาจยกปัญหาเรื่องทางจำเป็นขึ้นวินิจฉัย กรณีถือไม่ได้ว่าคดีก่อนศาลได้วินิจฉัยประเด็นที่ว่าทางพิพาทเป็นทางจำเป็นหรือไม่แล้ว และไม่มีคำพิพากษาในประเด็นดังกล่าวที่จะผูกพันโจทก์ตามมาตรา ๑๔๕ วรรคหนึ่ง การที่โจทก์ฟ้องจำเลยทั้งสามขอให้เปิดทางจำเป็นคดีนี้ จึงมิใช่เป็นการรื้อร้องฟ้องกันอีกในประเด็นที่ได้วินิจฉัยโดยอาศัยเหตุอย่างเดียวกัน ฟ้องของโจทก์คดีนี้ไม่เป็นฟ้องซ้ำตามมาตรา ๑๔๘

อ้างอิง คำบรรยายเนติฯ วิแพ่ง ภาค1 อ.สมชัยฯ

ถอดเทป สรุปย่อ เก็งท่องพร้อมสอบ เตรียมสอบเนติฯ ภาค 2 สมัยที่ 72 อัพเดท

https://www.lawsiam.com/?name=thaibar2

ข้อ2 วิแพ่ง ภาค1 เนติฯ (ประเด็น : นอกฟ้อง นอกประเด็น หรือไม่?)

สรุปประเด็น เก็งเนติ เน้นประเด็นสำคัญ ท่องพร้อมสอบ อัพเดท*

ข้อ2 วิแพ่ง ภาค1 เนติฯ

เตรียมสอบเนติบัณฑิต สมัยที่ 72

คำพิพากษาฎีกาที่ ๓๕๖๐/๒๕๕๓ โจทก์ที่ ๑ ฟ้องว่า ทางพิพาทเป็นทางภาระจำยอมและทางจำเป็น ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าทางพิพาทเป็นทางจำเป็นแต่ไม่เป็นภาระจำยอมแม้โจทก์ที่ ๑ มิได้อุทธรณ์ หากศาลอุทธรณ์ภาค ๑ เห็นว่าทางพิพาทไม่ใช่ทางจำเป็น เพราะที่ดินและบ้านของโจทก์ที่ ๑ อยู่ติดแม่น้ำเจ้าพระยาซึ่งเป็นทางสาธารณะอยู่แล้ว ศาลอุทธรณ์ภาค ๑ ก็มีอำนาจวินิจฉัยว่าเป็นทางภาระจำยอมได้ ไม่เป็นการนอกฟ้อง นอกประเด็น

สรุป ตามฎีกานี้ ศาลชั้นต้นวินิจฉัยทั้งสองข้อหาว่า ทางพิพาทเป็นทางจำเป็นแต่ไม่เป็นภาระจำยอม แม้โจทก์ไม่อุทธรณ์ ข้อหาทางพิพาทว่า เป็นทางภาระจำยอม หรือไม่ ก็ยังไม่ยุติเพราะเป็นข้อเท็จจริงเดียวกับทางจำเป็น ศาลอุทธรณ์ภาค ๑ ย่อมมีอำนาจวินิจฉัยว่าเป็นทางภาระจำยอมได้ไม่เป็นการนอกฟ้องนอกประเด็น

อ้างอิง คำบรรยายเนติฯ วิแพ่ง ภาค1 อ.สมชัยฯ

ถอดเทป สรุปย่อ เก็งท่องพร้อมสอบ เตรียมสอบเนติฯ ภาค 2 สมัยที่ 72 อัพเดท

https://www.lawsiam.com/?name=thaibar2