คำถาม ธงคำตอบ ข้อสอบเนติบัณฑิต สมัยที่ 67 ปี 2557 อาญา ภาษี แรงงาน รัฐธรรมนูญ ปกครอง

สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา

การสอบข้อเขียนความรู้ชั้นเนติบัณฑิต ภาคหนึ่ง สมัยที่ 67 ปีการศึกษา 2557

วิชากฎหมายอาญา กฎหมายภาษีอากร กฎหมายแรงงานและ

วิธีพิจารณาคดีแรงงาน กฎหมายรัฐธรรมนูญ และกฎหมายปกครอง

วันอาทิตย์ที่ 28 กันยายน 2557

คำถาม 10 ข้อ ให้เวลาตอบ 4 ชั่วโมง (14.00 น. ถึง 18.00 น.) ให้ยกเหตุผลประกอบคำตอบด้วย

-

ข้อ 1

นายดำขับรถกระบะบรรทุกไม้แปรรูปที่ผิดกฎหมาย แล้วถูกดาบตำรวจ

ขาวกับพวกซึ่งออกตรวจปฏิบัติงานไปตามหน้าที่เรียกให้หยุด ขอตรวจค้นรถ เมื่อเปิดดู

กระบะหลังรถพบไม้แปรรูปที่เชื่อว่าน่าจะผิดกฎหมาย โดยนายดำไม่มีเอกสารใดให้ตรวจ

สอบ จึงจับกุมนายดำและยึดรถไว้ตรวจสอบ นายเขียวซึ่งมีอาชีพพ่อค้าแต่งตัวภูมิฐานและ

นั่งมาตอนท้ายของรถเบนซ์ที่ขับตามมา ลงจากรถไปพูดกับดาบตำรวจขาวว่า “พี่เป็น

เพื่อนสนิทรัฐมนตรี ขอเถอะ อย่าจับเลย ไว้โอนให้สองหมื่น” แต่ดาบตำรวจขาวยังคง

จับกุมนายดำส่งร้อยตำรวจเอกดีพนักงานสอบสวน นายเขียวตามไปพบพนักงานสอบสวน

และแจ้งว่า“พี่เป็นเพื่อนสนิทรัฐมนตรี ถ้าไม่ดำเนินคดีนี้ พี่ยิ่งให้เป็นสารวัตรได้” แต่ร้อย

ตำรวจเอกดีไม่ยินยอมยังคงดำเนินคดีแก่นายดำต่อไป จากนั้นนายเขียวอ้างว่าจะไป

โทรศัพท์ติดต่อเพื่อน แล้วแอบใช้กุญแจสำรองขับรถกระบะบรรทุกไม้แปรรูปที่ถูกยึดไว้ที่

สถานีตำรวจหนีไปเพื่อช่วยเหลือนายดำ

ให้วินิจฉัยว่า นายเขียวกระทำความผิดต่อเจ้าพนักงานและเจ้าพนักงานในการ

ยุติธรรมฐานใดหรือไม่

ธงคำตอบ

การที่นายเขียวลงจากรถไปพูดกับดาบตำรวจขาวว่า “พี่เป็นเพื่อนสนิทรัฐมนตรี

ขอเถอะ อย่าจับเลย ไว้โอนให้สองหมื่น” เป็นการขอให้ทรัพย์สินแก่เจ้าพนักงานเพื่อจูงใจ

ให้ไม่กระทำการจับกุมตามหน้าที่ของเจ้าพนักงานตำรวจผู้จับกุม เป็นความผิดตามประมวล

กฎหมายอาญา มาตรา 144

สำหรับการที่นายเขียวตามไปพบพนักงานสอบสวนและแจ้งว่า “พี่เป็นเพื่อน

สนิทรัฐมนตรี ถ้าไม่ดำเนินคดีนี้ พี่ยิ่งให้เป็นสารวัตรได้” เป็นการขอให้ประโยชน์อื่นใดแก่

พนักงานสอบสวนเพื่อจูงใจให้ไม่กระทำการดำเนินคดีตามหน้าที่ของพนักงานสอบสวน

เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 167

ส่วนการที่นายเขียวแอบใช้กุญแจสำรองขับรถกระบะบรรทุกไม้แปรรูปที่ถูกยึดไว้

หนีไป เท่ากับนายเขียวรู้อยู่แล้วว่ารถกระบะและไม้แปรรูปถูกเจ้าพนักงานตำรวจยึดไว้เพื่อ

เป็นพยานหลักฐานยืนยันการกระทำความผิด เอาไปเสียซึ่งทรัพย์สินอันเจ้าพนักงานได้ยึด

ไว้เพื่อเป็นพยานหลักฐาน เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 142 และ

ยังเป็นความผิดฐานเพื่อจะช่วยผู้อื่นมิให้ต้องรับโทษหรือให้รับโทษน้อยลง เอาไปเสีย

ซึ่งพยานหลักฐานในการกระทำความผิดตามมาตรา 184 (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่ 64/2486)

ข้อ 2 

นายหนุ่มสามีนางสวยเป็นคนขี้หึง และเป็นที่รู้กันอยู่ทั่วไปว่านายหนุ่ม

มักจะไปก่อเหตุทำร้ายร่างกายชายอื่นที่นายหนุ่มเข้าใจว่ามาข้องแวะกับนางสวยอยู่เสมอ

นางสวยแอบไปขอยืมเงินนายช้างมาเล่นการพนันโดยไม่บอกให้นายหนุ่มทราบ วันหนึ่ง

นายจ้างมาทวงเงินยืมจากนางสวยที่บ้านนางสวย นางสวยไม่พอใจมากที่ถูกทวงหนี้ และ

ขอผัดผ่อนไปก่อน ขณะที่นางสวยกำลังเจรจากับนายช้าง นายหนุ่มกลับมาถึงบ้านพอดี

นางสวยจึงหลอกนายหนุ่มว่า นายช้างแอบเข้ามาในบ้านและทำอนาจารตน โดยนางสวย

ต้องการให้นายหนึ่งโกรธและทำร้ายนายช้าง นายหนุ่มได้ยินเช่นนั้นก็โกรธนายช้างและ

รีบร้อนเข้าทำร้ายร่างกายนายช้างทันทีจนได้รับอันตรายสาหัส โดยมิได้ใช้ความระมัดระวัง

พิจารณาให้รอบคอบเสียก่อนว่าเรื่องเกิดขึ้นมาได้อย่างไร

ให้วินิจฉัยว่า นายหนุ่มและนางสวยมีความผิดฐานใดหรือไม่

ธงคำตอบ

นายหนุ่มมีความผิดฐานทำร้ายร่างกายจนเป็นเหตุให้นายช้างได้รับอันตรายสาหัส

ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 297 ซึ่งหากเป็นกรณีที่นายช้างทำอนาจารนางสวย

จริง ก็ย่อมเป็นการข่มเหงนายหนุ่มอย่างร้ายแรงด้วยเหตุอันไม่เป็นธรรม นายหนุ่มจึงอ้าง

ว่ากระทำความผิดโดยเหตุบันดาลโทสะตามมาตรา 72 ได้ (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่

863/2502) แต่เมื่อความจริงนายช้างมิได้ทำอนาจารนางสวย จึงเป็นกรณีสำคัญผิดใน

ข้อเท็จจริงใด ซึ่งถ้ามีอยู่จริงจะทำให้ผู้กระทำได้รับโทษน้อยลงตามมาตรา 62 วรรคแรก

นายหนุ่มจึงมีความผิดตามมาตรา 297 ประกอบมาตรา 72 และมาตรา 62 วรรคแรก

ซึ่งศาลจะลงโทษน้อยกว่าที่กฎหมายกำหนดไว้เพียงใดก็ได้

นายหนุ่มรีบร้อนไปทำร้ายร่างกายนายช้างทันที โดยมิได้ใช้ความระมัดระวัง

พิจารณาให้รอบคอบเสียก่อนว่าเรื่องเกิดขึ้นมาได้อย่างไร จึงเป็นการสำคัญผิดในข้อเท็จจริง

โดยประมาท เมื่อเป็นผลทำให้นายช้างได้รับอันตรายสาหัส นายหนุ่มจึงมีความผิดฐาน

กระทำโดยประมาทเป็นเหตุให้นายช้างรับอันตรายสาหัสตามประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 300 อีกบทหนึ่ง โดยผลของมาตรา 62 วรรคสอง ด้วย (เทียบคำพิพากษาฎีกา

ที่ 4968/2551) ซึ่งนายหนุ่มไม่อาจอ้างว่ากระทำความผิดโดยเหตุบันดาลโทสะสำหรับ

ความผิดตามมาตรา 300 นี้ได้ เพราะการกระทำความผิดที่อาจอ้างเหตุบันดาลโทสะต้อง

เป็นการกระทำความผิดโดยเจตนาเท่านั้น

นายหนุ่มไม่เคยมีเจตนาที่จะทำร้ายร่างกายนายช้างมาก่อน เมื่อนางสวยหลอกว่า

ถูกนายช้างกระทำอนาจารโดยนางสวยต้องการให้นายหนุ่มโกรธและไปทำร้ายร่างกาย

นายช้าง จึงเป็นการก่อให้นายหนุ่มกระทำความผิดฐานทำร้ายร่างกายนายช้างด้วยวิธีอื่นใด

ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 84 วรรคแรก เมื่อนายหนุ่มได้ทำร้ายร่างกายนายช้าง

และต้องรับโทษตามมาตรา 297 นางสวยจึงมีความผิดตามมาตรา 297 โดยเป็นผู้ใช้

และรับโทษเสมือนเป็นตัวการ ทั้งนี้ ตามมาตรา 84 วรรคสอง ประกอบมาตรา 87 วรรคสอง

ข้อ 3

นายหนึ่งและนายสองมีที่ดินคนละแปลงซึ่งอยู่ติดกัน นายหนึ่งเอาเสา

รั้วไม้ของนายหนึ่งรักในที่ดินของนายหนึ่ง นายสองเข้าใจว่านายหนึ่งเอาเสารั้วไม้ของ

นายหนึ่งไปปักในที่ดินของนายสอง นายสองไม่พอใจจึงถอนเสารั้วไม้นั้นออกจนเสารั้วไม้

ต่อมาวันหนึ่ง นายสองเอาเสารั้วไม้ของนายสองปักในที่ดินของนายสอง นายหนึ่ง

รีบร้อนไม่ตรวจตราดูให้ดีจึงเข้าใจว่าเป็นเสารั้วไม้ของนายหนึ่งที่สั่งให้ลูกจ้างไปปักไว้ใน

ที่ดินของนายหนึ่ง นายหนึ่งเห็นว่าเป็นเสารั้วไม้เก่ามีสภาพไม่แข็งแรง จึงถอนทิ้งจนเสา

รั้วไม้นั้นหัก

ให้วินิจฉัยว่า นายสองและนายหนึ่งมีความผิดฐานใดหรือไม่

ธงคำตอบ

นายสองไม่มีความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์ของนายหนึ่ง แม้ว่าการกระทำจะครบ

องค์ประกอบของความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์ของผู้อื่นตามประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 358 เพราะเป็นการสำคัญผิดว่ามีข้อเท็จจริงซึ่งทำให้การกระทำไม่เป็นความผิด

โดยเข้าใจไปว่าเป็นการใช้สิทธิตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ที่จะขัดขวางมิให้

ผู้อื่นสอดเข้าเกี่ยวข้องกับทรัพย์สินของตนโดยมิชอบด้วยกฎหมาย และสิทธิที่จะปฏิบัติการ

เพื่อยังความเสียหายหรือเดือนร้อนให้สิ้นไป ทั้งนี้ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา

62 วรรคแรก ประกอบประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1336 และมาตรา 1337 

(เทียบคำพิพากษาฎีกาที่ 89/2519)

นายหนึ่งไม่มีความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์ของนายสองตามประมวลกฎหมาย

อาญา มาตรา 358 เพราะไม่มีเจตนา เนื่องจากไม่รู้ว่าเป็นการทำลายทรัพย์ของผู้อื่น

โดยเข้าใจว่าเป็นทรัพย์ของตนเอง อันเป็นการไม่รู้ข้อเท็จจริงอันเป็นองค์ประกอบของ

ความผิด ซึ่งตามมาตรา 59 วรรคสาม จะถือว่าผู้กระทำมีเจตนาไม่ได้

แม้ความไม่รู้ของนายหนึ่งจะเกิดขึ้นด้วยความประมาทตามประมวลกฎหมาย

อาญา มาตรา 59 วรรคสี่ เพราะรีบร้อนไม่ตรวจตราให้ดี แต่นายหนึ่งก็ไม่ต้องรับผิดใน

การกระทำโดยประมาทตามที่มาตรา 62 วรรคสองบัญญัติไว้ เพราะการทำให้เสียทรัพย์

โดยประมาทไม่มีกฎหมายบัญญัติไว้เป็นความผิด

ข้อ 4

นายอรุณได้ปลอมใบรับรองเงินฝากว่า เมื่อวันที่ 15 เมษายน 2556

นายอรุณมีเงินฝากอยู่ในบัญชีเงินฝากของธนาคารไทย จำกัด (มหาชน) จำนวน

3,000,000 ดอลลาร์สหรัฐ ครบกำหนดจ่ายคืนผู้ฝากหรือผู้ถือใบรับรองเงินฝากหรือ

ตามคำสั่งในวันที่ 16 เมษายน 2557 พร้อมดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ 5 ต่อปี นับแต่

วันออกใบรับรองเงินฝากถึงวันครบกำหนดจ่ายเงินคืน ใบรับรองเงินฝากนี้สามารถเปลี่ยน

มือได้ แบ่งแยกและซื้อขายได้ นายอรุณนำใบรับรองเงินฝากดังกล่าวใส่ซองเอกสารของ

ธนาคาร มอบให้นายรุ่งเพื่อนสนิทซึ่งเป็นพนักงานของธนาคารเป็นผู้นำส่งไปยังประเทศ

อังกฤษ โดยผ่านแผนกไปรษณียภัณฑ์ของธนาคาร นายรุ่งซึ่งทราบดีว่าใบรับรองเงินฝาก

ดังกล่าวเป็นเอกสารปลอม ได้เขียนชุดใบนำส่งไปรษณีย์มอบให้แก่นางสาววันดี พนักงาน

ธนาคารผู้มีหน้าที่จัดส่งเอกสารตามวิธีการของธนาคาร นางสาววันดีตำรวจเห็นข้อพิรุธจน

พบว่าเอกสารนั้นเป็นเอกสารปลอมจึงไม่จัดส่งเอกสารดังกล่าว ข้อเท็จจริงได้ความว่า

ธนาคารไม่เคยออกใบรับรองเงินฝากให้นายอรุณเลย

ให้วินิจฉัยว่า นายอรุณ และนายรุ่ง มีความผิดฐานใดหรือไม่

ธงคำตอบ

การที่นายอรุณเป็นผู้ปลอมใบรับรองเงินฝากจำนวน 3,000,000 ดอลลาร์

สหรัฐ ขึ้นทั้งฉบับ เพื่อให้ผู้อื่นหลงเชื่อว่าเป็นเอกสารที่แท้จริง ทำให้สามารถใช้เอกสาร

ใบรับรองเงินฝากนั้นรับเงินฝากคืนจากธนาคารไทย จำกัด (มหาชน) ทั้งสามารถเปลี่ยน

มือแบ่งแยกและซื้อขายได้ มีลักษณะเป็นเอกสารที่เป็นหลักฐานแห่งการก่อ เปลี่ยนแปลง

โอน สงวน หรือระงับซึ่งสิทธิ จึงเป็นเอกสารที่ก่อให้เกิดสิทธิดังกล่าวแก่นายอรุณ ใบรับ

รองเงินฝากดังกล่าวจึงเป็นเอกสารสิทธิ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 1 (9) การ

ที่นายอรุณปลอมเอกสารใบรับรองเงินฝากเช่นนี้ เป็นการกระทำในประการที่น่าจะเกิด

ความเสียหายแก่ธนาคาร ผู้อื่น หรือประชาชนแล้ว จึงเป็นความผิดฐานปลอมเอกสารสิทธิ

ตามมาตรา 265 และการที่นายอรุณนำใบรับรองเงินฝากดังกล่าวใส่ซองเอกสารของ

ธนาคารมอบให้นายรุ่ง เป็นผู้นำส่งไปยังประเทศอังกฤษ โดยผ่านแผนกไปรษณียภัณฑ์

ของธนาคาร จึงเป็นการใช้เอกสารสิทธิปลอมตามมาตรา 268 วรรคแรก ประกอบ

มาตรา 265 อีกด้วย และโดยที่นายอรุณเป็นผู้ปลอมเอกสารสิทธิและใช้เอกสารสิทธิ

ปลอมร่วมกับนายรุ่ง จึงให้ลงโทษฐานร่วมกันใช้เอกสารสิทธิปลอมตามมาตรา 268

วิชากฎหมายอาญา กฎหมายภาษีอากร กฎหมายแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน

วรรคแรก ประกอบมาตรา 265 และมาตรา 83 แต่กระทงเดียว ตามมาตรา 268 วรรคสอง

ส่วนนายรุ่ง พนักงานของธนาคารไทย จำกัด (มหาชน) ซึ่งทราบดีว่าใบรับรอง

เงินฝากเป็นเอกสารสิทธิปลอม แล้วยังจัดส่งเอกสารสิทธิปลอมดังกล่าวไปยังต่างประเทศ

ผ่านแผนกไปรษณียภัณฑ์ในธุรกิจของธนาคาร โดยการปิดผนึกซอง เขียนชุดใบนำส่ง

ไปรษณีย์มอบให้แก่นางสาววันดี พนักงานของธนาคาร ผู้มีหน้าที่จัดส่งเอกสารของ

ธนาคาร การกระทำของนายรุ่งจึงเป็นการลงมือใช้หรืออ้างเอกสารสิทธิอันเป็นเอกสาร

ปลอม ถือเป็นความผิดสำเร็จโดยไม่ต้องรอผลของการใช้หรืออ้างให้ผู้รับหรือผู้ถูกอ้างจะ

ได้รับเอกสารสิทธิปลอมที่จัดตั้งไปเสียก่อน เพราะเมื่อนายรุ่งได้ใช้หรืออ้างเอกสาร การ

กระทำของนายรุ่งก็ถือได้ว่ากระทำไปในประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ธนาคาร ผู้อื่น

หรือประชาชนแล้ว ดังนั้น นายรุ่งจึงมีความผิดฐานร่วมกันใช้เอกสารสิทธิปลอม ตาม

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 268 วรรคแรก ประกอบมาตรา 265 และมาตรา 83

(เทียบคำพิพากษาฎีกาที่ 1422/2554)

ข้อ 5 

นายเหี้ยมโกรธแค้นนางสาวโสภาที่ไม่ยอมตอบรับแต่งงานกับตน จึงไป

ดักซุ่มเอาน้ำกรดสาดหน้านางสาวโสภาโดนเข้าเต็มหน้าเป็นแผลเหวอะหวะ จากนั้นก็อุ้ม

เด็กชายอ้วนอายุ 5 ปี ซึ่งเป็นหลานของนางสาวโสภาแต่อยู่ในความดูแลของนางสาวโสภาไป

แล้วนำไปควบคุมไว้ที่บ้านของตนอยู่ 2 วัน จึงปล่อยตัวกลับมา บาดแผลที่ใบหน้าของ

นางสาวโสภา แพทย์ได้ทำศัลยกรรมตกแต่งให้สวยกว่าเดิมโดยใช้เวลา 60 วัน และกว่า

นางสาวโสภาจะหายเป็นปกติ นางสาวโสภาต้องปวดแสบปวดร้อนที่หน้าอย่างรุนแรงถึง

ให้วินิจฉัยว่า นายเหี้ยมมีความผิดฐานใดบ้าง

ธงคำตอบ

นายเหี้ยมดักซุ่มใช้น้ำกรดสาดหน้านางสาวโสภาจนเกิดบาดแผลเหวอะหวะ

เป็นการทำร้ายผู้อื่นโดยไตร่ตรองไว้ก่อน การที่ใบหน้าของนางสาวโสภามีบาดแผลเหวอะ

หวะ แต่แพทย์รักษาให้หายเป็นปกติภายใน60 วัน จึงมิใช่ใบหน้าเสียโฉมอย่างติดตัวอัน

เป็นอันตรายสาหัสตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 297 (4) แต่การที่นางสาวโสภา

ได้รับบาดเจ็บปวดแสบปวดร้อนที่ใบหน้าอย่างรุนแรงเกินกว่า 20 วัน ถือว่านางสาวโสภา

ได้รับป่วยเจ็บด้วยอาการทุกขเวทนาตามมาตรา 297 (8) นายเหี้ยมต้องรับโทษตาม

มาตรา 298

นายเหี้ยมอุ้มเด็กชายอ้วนซึ่งอยู่ในความดูแลของนางสาวโสภาไป เป็นการพราก

เด็กไปจากผู้ดูแลโดยไม่มีเหตุอันสมควร นายเหี้ยมจึงมีความผิดตามประมวลกฎหมาย

อาญา มาตรา 317 วรรคแรก แม้นางสาวโสภา จะมิใช่ผู้ดูแลตามกฎหมายก็ตาม

(เทียบคำพิพากษาฎีกาที่ 5844/2552)

นอกจากนี้การที่นายเหี้ยมควบคุมตัวเด็กชายอ้วนไว้ นายเหี้ยมยังมีความผิดฐาน

หน่วงเหนี่ยวกักขังเด็กชายอ้วนให้ปราศจากเสรีภาพในร่างกายตามประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 310 วรรคแรก อีกด้วย

ข้อ 6

นายคึกจอดรถยนต์ทิ้งไว้ข้างถนนโดยเปิดประตูรถทิ้งไว้ แล้วเดินไปซื้อ

ของฝั่งตรงข้ามห่างจากรถยนต์30 เมตร โดยหันหน้าไปทางรถยนต์ จึงเห็นนายแสบคว้า

เอากล้องถ่ายรูปจากด้านที่เปิดประตูรถทิ้งไว้ นายคึกร้องว่า “ขโมย ๆ” แล้ววิ่งข้ามถนน

ตามไป นายเก่งซึ่งอยู่บริเวณนั้นวิ่งเข้าไปคว้าข้อมือของนายแบบเพื่อจะจับตัวไว้ แต่นายแสบ

ปัดมือนายเก่งแล้ววิ่งหนีไปโดยไม่ดูให้ดีชนรถจักรยานยนต์ของนายดีที่จอดไว้ล้มไป

ไฟหน้ารถแตก ส่วนนายคึกถูกรถยนต์ที่นายเฮงขับมาชนตายในขณะวิ่งข้ามถนนเพราะ

นายคึกวิ่งตัดหน้าอย่างกะทันหัน โดยนายเฮงขับรถมาไม่เร็ว แต่นายเฮงไม่มีใบอนุญาตขับขี่

ให้วินิจฉัยว่า นายแสบและนายเฮงมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาฐานใดบ้าง

ธงคำตอบ

การที่นายแสบเอากล้องถ่ายรูปไปต่อหน้านายคึก แต่อยู่ห่างถึง 30 เมตร จึง

ไกลเกินกว่าที่จะปกป้องทรัพย์ของตนได้ ถือว่ามิได้ฉกฉวยเอาซึ่งหน้า จึงไม่มีความผิดฐาน

วิ่งราวทรัพย์ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 336 (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่

10344/2550) คงมีลักษณะเป็นความผิดฐานลักทรัพย์ตามมาตรา 334 และการคว้า

เอากล้องถ่ายรูปจากในรถด้านที่เปิดประตูรถทิ้งไว้ ย่อมมิใช่เป็นการกระทำโดยผ่านสิ่ง

กีดกั้นสำหรับคุ้มครองบุคคลหรือทรัพย์ตามมาตรา 335 (3) วรรคแรก เมื่อนายแสบ

ลักทรัพย์ได้แล้ว ขณะที่พาทรัพย์หนีได้ปัดมือนายเก่ง เป็นการใช้กำลังประทุษร้ายเพื่อมิให้

นายเก่งจับกุมในขณะที่ยังไม่ขาดตอนจากการลักทรัพย์ นายแบบจึงมีความผิดฐานชิงทรัพย์

ตามมาตรา 339 วรรคแรก

ส่วนที่นายแสบวิ่งชนรถจักรยานยนต์ของนายดีล้มไฟหน้ารถแตกเสียหาย

เป็นการกระทำโดยไม่เจตนา และแม้จะฟังว่าเป็นการกระทำโดยประมาทก็ไม่เป็นความผิด

เพราะการทำให้เสียทรัพย์โดยประมาทไม่มีกฎหมายบัญญัติไว้เป็นความผิด

สำหรับความผิดฐานกระทำโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่นถึงแก่ความตาย ตาม

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 291 นั้น ต้องได้ความว่าความตายเกิดจากความ

ประมาทโดยตรงของนายเฮง เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏว่านายเฮงไม่อาจใช้ความระมัดระวัง

ตามวิสัยและพฤติการณ์ได้เพราะนายคึกวิ่งตัดหน้ารถยนต์อย่างกะทันหัน ความตายของ

นายนึกจึงมิได้เกิดจากความประมาทของนายเฮง ไม่ว่านายเฮงจะมีหรือไม่มีใบอนุญาต

ขับขี่ก็ดาม ความตายของนายนึกก็ยังคงเกิดขึ้นอยู่เช่นเดิม นายเฮงจึงไม่มีความผิดฐานนี้

(เทียบคำพิพากษาฎีกาที่ 294/2501 และ 988/2516)

ข้อ 7

นางสาวแดงถือหุ้นในบริษัทจำกัดตามประมวลกฎหมายแพ่งและ

พาณิชย์แห่งหนึ่ง จำนวน 10,000 หุ้น หุ้นดังกล่าวนางสาวแดงซื้อมาก่อนสมรสเพื่อ

แสวงหากำไรในราคา 100,000 บาท ต่อมาในปี 2557 นางสาวแดงโอนขายหุ้นดังกล่าว

ให้แก่พี่ชายในราคา 1,000,000 บาท ซึ่งเป็นราคาที่เหมาะสมตามมูลค่าของหุ้นดังกล่าว

ในขณะที่ขาย และเป็นการขายนอกตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย

ให้วินิจฉัยว่า เงินได้ที่นางสาวแดงได้รับจากการขายหุ้นต้องเสียภาษีเงินได้ ภาษี

มูลค่าเพิ่ม และภาษีธุรกิจเฉพาะหรือไม่ อย่างไร

ธงคำตอบ

การขายหุ้นของนางสาวแดงที่มีกำไร 900,000 บาท ถือว่าได้รับผลประโยชน์

จากการโอนหุ้นซึ่งตีราคาเป็นเงินได้เกินกว่าที่ลงทุน 900,000 บาท จึงเป็นเงินได้พึง

ประเมินตามประมวลรัษฎากร มาตรา 40 (4) (ซ) จำนวนเงินดังกล่าวไม่ได้รับยกเว้น

ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาตามมาตรา 42 (9) เนื่องจากนางสาวแดงซื้อหุ้นด้วยมุ่งค้าหา

กำไร และการที่นางสาวแดงขายหุ้นนอกตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย จึงไม่ได้รับ

ยกเว้นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาตามมาตรา 42 (17) ประกอบกฎกระทรวง ฉบับที่

126 (พ.ศ. 2509) ออกตามความในประมวลรัษฎากร ว่าด้วยการยกเว้นรัษฎากร ข้อ 2 (23)

เนื่องจากประมวลรัษฎากร มาตรา 77/1 (10) (ข) บัญญัติมิให้ บริการ

รวมถึงการนำเงินไปหาประโยชน์โดยการฝากธนาคาร หรือซื้อพันธบัตรหรือหลักทรัพย์ ดังนั้น

ผลประโยชน์ที่นางสาวแดงได้รับจากการโอนหุ้นซึ่งได้จากการนำเงินไปหาประโยชน์โดย

การซื้อหลักทรัพย์ จึงไม่ถือเป็นบริการที่อยู่บังคับต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มตามมาตรา 77/2

เนื่องจากประมวลรัษฎากร มาตรา 91/2 (7) บัญญัติเฉพาะการประกอบ

กิจการการขายหลักทรัพย์ตามกฎหมายว่าด้วยตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยใน

ตลาดหลักทรัพย์เท่านั้นให้อยู่ในบังคับต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ ผลประโยชน์ที่นางสาว

แดงได้รับจากการโอนหุ้นนอกตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย จึงไม่ต้องเสียภาษีธุรกิจ

เฉพาะ นอกจากนี้การขายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยก็ได้รับยกเว้นภาษีธุรกิจ

เฉพาะตามมาตรา 91/3 (7) ประกอบพระราชกฤษฎีกาออกตามความในประมวล

รัษฎากร ว่าด้วยการกำหนดกิจการที่ได้รับยกเว้นภาษีธุรกิจเฉพาะ (ฉบับที่ 240) พ.ศ.

2534 มาตรา 3 (1)

ข้อ 8

เมื่อปี 2554 เกิดอุทกภัย บริษัทริมน้ำ จำกัด ถูกน้ำท่วมโรงงาน จึง

ประกาศหยุดกิจการชั่วคราวตลอดเวลาที่ถูกน้ำท่วม และห้ามลูกจ้างไปทำงานกับบริษัทอื่น

ในช่วงหยุดกิจการชั่วคราว นางสาวชลลดาทำงานกับบริษัทริมน้ำ จำกัด มา 10 ปีเศษ

ไปทำงานกับบริษัทชายน้ำ จำกัด ในช่วงหยุดกิจการชั่วคราว เป็นเวลา 5 วัน โดยได้รับ

ค่าจ้างวันละ 600 บาท บริษัทริมน้ำ จำกัด ทราบเช่นนั้นจึงไม่จ่ายเงินร้อยละ 75 ของ

ค่าจ้าง ให้แก่นางสาวชลลดา อ้างว่านางสาวชลลดาไปทำงานกับบริษัทชายน้ำ จำกัด และ

ได้รับค่าจ้างแล้ว จึงไม่มีสิทธิได้รับเงินจำนวนร้อยละ 75 ของค่าจ้าง ในช่วง 5 วัน

ดังกล่าวอีก และบริษัทริมน้ำ จำกัด ยังมีคำสั่งเลิกจ้างนางสาวชลลดา อ้างว่าละทิ้งหน้าที่

3 วันทำงาน โดยไม่มีเหตุอันสมควรและไม่จ่ายค่าชดเชย

ให้วินิจฉัยว่า บริษัทริมน้ำ จำกัด ต้องจ่ายเงินร้อยละ 75 ของค่าจ้าง ให้แก่

นางสาวชลลดาในช่วง 5 วันที่ไปทำงานให้แก่บริษัทชายน้ำ จำกัด หรือไม่ และต้องจ่าย

ค่าชดเชยแก่นางสาวชลลดาหรือไม่

ธงคำตอบ

บริษัทริมน้ำ จำกัด ประสบปัญหาน้ำท่วมโรงงาน ไม่สามารถให้ลูกจ้างทำงานได้

เป็นกรณีที่มีความจำเป็นที่สำคัญอันมีผลกระทบต่อการประกอบกิจการของนายจ้างตาม

ปกติ จึงมีสิทธิประกาศหยุดกิจการชั่วคราว โดยจ่ายเงินให้แก่ลูกจ้างไม่น้อยกว่าร้อยละ

75 ของค่าจ้าง ในวันทำงานที่ลูกจ้างได้รับก่อนหยุดกิจการชั่วคราวตลอดระยะเวลาที่

นายจ้างไม่ได้ให้ลูกจ้างทำงาน ดังนั้น บริษัทริมน้ำ จำกัด จึงต้องจ่ายเงินจำนวนร้อยละ

75 ของค่าจ้าง ให้แก่นางสาวชลลดา ในช่วง 5 วัน ที่ไปทำงานกับบริษัทชายน้ำ จำกัด

เงินดังกล่าวไม่ใช่ค่าจ้าง แต่เป็นเงินที่นายจ้างต้องจ่ายให้แก่ลูกจ้างในช่วงหยุดกิจการ

ชั่วคราว ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 มาตรา 75 และกฎหมาย

ดังกล่าวมิได้บัญญัติห้ามลูกจ้างไปทำงานกับบุคคลอื่นในระหว่างที่นายจ้างประกาศหยุด

กิจการชั่วคราว ทั้งในช่วงเวลาดังกล่าว นางสาวชลลดาก็มิได้มีหน้าที่ทำงานให้แก่บริษัทริมน้ำ

จำกัด แต่อย่างใด การที่นางสาวชลลดาไปทำงานกับบริษัทชายน้ำ จำกัด จึงมิใช่เป็นการ

ละทิ้งหน้าที่ตามมาตรา 119 (5) เมื่อบริษัทริมน้ำ จำกัด เลิกจ้างนางสาวชลลดาด้วย

เหตุนี้ ย่อมเป็นการเลิกจ้างโดยที่นางสาวชลลดามิได้กระทำผิด บริษัทริมน้ำ จำกัด จึงต้อง

จ่ายค่าชดเชยให้แก่นางสาวชลลดา ตามมาตรา 118 (5) (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่ 7675/2548)

ข้อ 9

ภายหลังศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองมี

คำพิพากษาว่า นายแดง อดีตรัฐมนตรีมีพฤติการณ์ร่ำรวยผิดปกติ ให้ทรัพย์สินของนายแดง

จำนวนหนึ่งตกเป็นของแผ่นดิน และคดีถึงที่สุดแล้ว คณะกรรมการ ป.ป.ช. ส่งสำนวน

และรายงานการไต่สวนกรณีนายแดงถูกกล่าวหาว่าร่วมกับนายขาว อดีตที่ปรึกษารัฐมนตรี

และนายดำ อดีตเลขานุการรัฐมนตรี กระทำความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่ราชการของนายแดง

ไปยังอัยการสูงสุดเพื่อฟ้องคดี อัยการสูงสุดเห็นว่าพยานหลักฐานสมบูรณ์เพียงพอที่จะ

ฟ้องนายแดงคนเดียว ไม่สมบูรณ์เพียงพอที่จะฟ้องนายขาวและนายดำด้วย มีการตั้งคณะ

ทำงานร่วมกัน เมื่อครบกำหนดสิบสี่วันนับแต่วันตั้งคณะทำงานร่วม คณะทำงานร่วมฝ่าย

อัยการสูงสุดยังเห็นว่าพยานหลักฐานสมบูรณ์เพียงพอที่จะฟ้องนายแดงคนเดียว ส่วนคณะ

ทำงานร่วมฝ่ายคณะกรรมการ ป.ป.ช. ก็ยังเห็นว่าพยานหลักฐานสมบูรณ์เพียงพอที่จะ

ฟ้องทั้งสามคน ต่อมาคณะกรรมการ ป.ป.ช. เป็นโจทก์ยื่นฟ้องนายแดง นายขาว และ

นายดำ ต่อศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ในวันนัดพิจารณาคดี

ครั้งแรก นายแดงยื่นคำร้องว่า คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีอำนาจฟ้องเฉพาะนายขาวและ

นายดำ ไม่มีอำนาจฟ้องนายแดงเป็นจำเลยในคดีนี้ เพราะต้องให้อัยการสูงสุดเป็นผู้ฟ้อง

ขอให้ยกฟ้องนายแดง

ในช่วงเวลาใกล้เคียงกัน นายแดงซึ่งเห็นว่าข้อกำหนดเกี่ยวกับการดำเนินคดีของ

ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พ.ศ. 2543 ข้อ 26 ที่ว่า ใน

คดีร้องขอให้ทรัพย์สินตกเป็นของแผ่นดิน องค์คณะผู้พิพากษาต้องไต่สวนพยานหลักฐาน

ของผู้ถูกกล่าวหาก่อน มีส่วนสำคัญให้ตนแพ้คดีร่ำรวยผิดปกติ จึงไปยื่นคำร้องต่อผู้ตรวจ

การแผ่นดินขอให้เสนอเรื่องไปยังศาลรัฐธรรมนูญเพื่อวินิจฉัยว่าข้อกำหนดฯ ข้อดังกล่าวมี

ปัญหาความชอบด้วยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช

2557 เพราะขัดหรือแย้งต่อสิทธิที่จะได้รับการพิจารณาคดีอย่างเป็นธรรม ซึ่งได้รับการ

คุ้มครองตามรัฐธรรมนูญฉบับนี้ด้วย

ให้วินิจฉัยว่า

(ก) คำร้องของนายแดงที่ว่า คณะกรรมการ ป.ป.ช. ไม่มีอำนาจฟ้องนายแดง

เป็นจำเลยในคดีนี้รับฟังได้หรือไม่

(ข) ผู้ตรวจการแผ่นดินจะต้องดำเนินการกับคำร้องของนายแดงอย่างไร

วิชากฎหมายอาญา กฎหมายภาษีอากร กฎหมายแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน

ธงคำตอบ

(ก) การที่คณะทำงานร่วมฝ่ายอัยการสูงสด และฝ่ายคณะกรรมการ ป.ป.ช. ยัง

คงมีความเห็นไม่ตรงกันเกี่ยวกับการฟ้องคดีในส่วนของนายขาวและนายดำ เมื่อครบ

กำหนดสิบสี่วันนับแต่วันตั้งคณะทำงานร่วม ย่อมถือได้ว่าคณะทำงานร่วมไม่อาจหาข้อยุติ

เกี่ยวกับการฟ้องคดีนี้แล้ว อันเป็นเหตุตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธี

พิจารณาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พ.ศ. 2542 มาตรา 11 วรรคสอง

มีผลให้คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีอำนาจยื่นฟ้องทั้งนายแดง นายขาว และนายดำ ได้เอง

ทั้งคดี โดยไม่จำต้องแยกให้อัยการสูงสุดฟ้องจำเลยที่ทั้งสองฝ่ายเห็นตรงกันว่าพยานหลัก

ฐานเพียงพอที่จะฟ้องคดี และให้คณะกรรมการ ป.ป.ช. ฟ้องจำเลยที่ทั้งสองฝ่ายเห็นต่าง

จนไม่อาจหาข้อยุติได้ คำร้องของนายแดงที่ว่าคณะกรรมการ ป.ป.ช. ไม่มีอำนาจฟ้อง

นายแดงเป็นจำเลยในคดีนี้จึงรับฟังไม่ได้ (เทียบคำพิพากษาฎีกาแผนกคดีอาญาของ

ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองที่ อม.7/2556)

(ข) รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2557

มาตรา 45 วรรคหนึ่ง ให้ศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจพิจารณาวินิจฉัยว่ากฎหมายใดขัดหรือ

แย้งต่อรัฐธรรมนูญนี้หรือไม่ และให้ผู้ตรวจการแผ่นดินมีอำนาจเสนอเรื่องให้ศาล

รัฐธรรมนูญวินิจฉัยได้เฉพาะเมื่อมีกรณีที่เห็นว่าบทบัญญัติแห่งกฎหมายใดมีปัญหาเกี่ยว

กับความชอบด้วยรัฐธรรมนูญนี้ สำหรับข้อกำหนดเกี่ยวกับการดำเนินคดีของศาลฎีกา

แผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พ.ศ. 2543 มิใช่บทบัญญัติที่ตราขึ้น

โดยองค์กรนิติบัญญัติ จึงมิใช่บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่ศาลรัฐธรรมนูญจะมีอำนาจพิจารณา

และที่ผู้ตรวจการแผ่นดินจะส่งไปให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยได้ ผู้ตรวจการแผ่นดินจึงต้อง

ยกคำร้องของนายแดง (เทียบคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 50/2544)

ข้อ 10

กรุงเทพมหานครทำสัญญาจ้างบริษัทเอ จำกัด ให้จัดส่งเอกสารแจ้ง

เตือนเจ้าของโรงเรือนให้ชำระภาษีโรงเรือนตามกำหนด และทำสัญญาจ้างบริษัทบี จำกัด

ให้จัดส่งพนักงานมาทำหน้าที่ต้อนรับประจำสำนักงานเขตเพื่ออำนวยความสะดวกแก่

ประชาชนที่มาติดต่อ ปรากฏว่าบริษัทเอ จำกัด ทำเอกสารของกรุงเทพมหานครสูญหาย

หลายครั้งไม่ถึงมือผู้รับ บริษัทบี จำกัด จัดส่งพนักงานมาไม่ครบจำนวนตามที่กำหนดใน

สัญญา กรุงเทพมหานครจึงบอกเลิกสัญญากับบริษัทเอ จำกัด และบริษัทบี จำกัด

นอกจากนั้น นางสาวซี ซึ่งเป็นข้าราชการกรุงเทพมหานคร เคยทำหน้าที่ประชาสัมพันธ์

ประจำสำนักงานเขตแห่งหนึ่ง ต้องย้ายไปทำหน้าที่ดูแลพัสดุครุภัณฑ์ ทำให้ไม่พอใจและ

เห็นว่ากรุงเทพมหานครไม่มีอำนาจจ้างเอกชนทำงานแทนข้าราชการ บริษัทเอ จำกัด และ

บริษัทบี จำกัด เห็นว่าบริษัทไม่ผิดสัญญา กรุงเทพมหานครไม่มีสิทธิบอกเลิกสัญญา

จึงต้องการฟ้องกรุงเทพมหานครให้ชดใช้ค่าเสียหาย ส่วนนางสาวซีต้องการฟ้องกรุงเทพ

มหานคร ให้ยกเลิกการจ้างเอกชนมาทำหน้าที่ต้อนรับประจำสำนักงานเขต

ให้วินิจฉัยว่า บริษัทเองจำกัด บริษัทบี จำกัด และนางสาวซี ต้องยื่นคำฟ้องของ

ตนต่อศาลยุติธรรมหรือศาลปกครอง

ธงคำตอบ

กรุงเทพมหานครเป็นหน่วยงานทางปกครองประเภทราชการส่วนท้องถิ่นตาม

พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 มาตรา 3

มีอำนาจหน้าที่จัดเก็บภาษีโรงเรือนและบริการประชาชนที่มาติดต่อ

สัญญาจ้างบริษัทเองจำกัด มีสาระสำคัญให้บริษัทเอ จำกัด จัดส่งเอกสารแจ้ง

เตือนเจ้าของโรงเรือนให้ชำระภาษีโรงเรือนตามกำหนด เป็นเพียงให้บริษัทเอ จำกัด

จัดการงานทางธุรการเพื่อความสะดวกของกรุงเทพมหานครในการปฏิบัติตามอำนาจหน้าที่

ไม่มีลักษณะเป็นการว่าจ้างบริษัทเองจำกัด ให้ร่วมจัดทำบริการสาธารณะโดยตรง ไม่มี

ลักษณะเป็นสัญญาสัมปทานหรือจัดให้มีสิ่งสาธารณูปโภคหรือแสวงประโยชน์จาก

ทรัพยากรธรรมชาติ จึงไม่เป็นสัญญาทางปกครองตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครอง

และวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 มาตรา 3 คดีของบริษัทเอจำกัด ไม่อยู่ใน

อำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลปกครองตามมาตรา 9 วรรคหนึ่ง (4) แต่อยู่ในอำนาจ

การพิจารณาพิพากษาของศาลยุติธรรม จึงต้องยื่นคำฟ้องต่อศาลยุติธรรม (เทียบ

คำวินิจฉัยชี้ขาดอำนาจหน้าที่ระหว่างศาลที่ 154/2556)

-

คำถาม ธงคำตอบ เนติบัณฑิต วิแพ่ง ภาคสอง สมัยที่ 64

 สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา

กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  กฎหมายล้มละลาย  ระบบศาลและพระธรรมนูญศาลยุติธรรม

ในการสอบภาคสอง  สมัยที่  64  ปีการศึกษา  2554

วันอาทิตย์ที่  25  มีนาคม  2555

     

--------------------------

ข้อ  1.  โจทก์ฟ้องจำเลยต่อศาลแพ่ง  ขอให้ขับไล่จำเลยออกจากที่ดินพิพาท  ศาลแพ่งมีคำสั่งรับคำฟ้องหมายเรียก  ให้ส่งสำเนาคำฟ้องให้จำเลยภายใน  7  วัน  ถ้าส่งไม่ได้ให้โจทก์แถลงภายใน  7  วัน  นับแต่วันส่งไม่ได้  หากไม่แถลงถือว่าโจทก์ทิ้งฟ้อง  วันรุ่งขึ้นซึ่งตรงกับวันเสาร์ที่  24  ธันวาคม  2554  เจ้าพนักงานศาลนำส่งสำเนาคำฟ้องและหมายเรียกให้จำเลยโดยภริยาของจำเลยอายุ  21  ปี  และอยู่บ้านเดียวกันเป็นผู้รับ  ต่อมาวันที่  26  มกราคม  2555  จำเลยยื่นคำให้การต่อสู้กรรมสิทธิ์ว่าที่ดินพิพาทเป็นของจำเลย  ขอให้ยกฟ้อง  ศาลแพ่งสั่งรับคำให้การของจำเลย  นัดชี้สองสถาน  วันรุ่งขึ้นโจทก์ยื่นคำร้องว่า  ศาลสั่งรับคำให้การของจำเลยไม่ชอบ  ทำให้เพิกถอนคำสั่ง  ถัดมาอีก  2  วัน  จำเลยจึงยื่นคำร้องว่าการส่งสำเนาคำฟ้องและหมายเรียกให้จำเลยในวันหยุดราชการไม่ชอบ  ขอให้ส่งใหม่

                ให้วินิจฉัยว่า  ศาลแพ่งจะมีคำสั่งวินิจฉัยตามคำร้องของโจทก์และจำเลยอย่างไร

ธงคำตอบ
                การส่งคำคู่ความหรือเอกสารอื่นใด  โดยเจ้าพนักงานศาลตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  74  นั้น  มิได้กำหนดห้ามส่งในวันหยุดราชการ  ดังนั้น  การส่งสำเนาคำฟ้องและหมายเรียกให้จำเลยในวันเสาร์  ซึ่งเป็นวันหยุดราชการจึงชอบ  (คำพิพากษาฎีกาที่  3501/2545)  และตามมาตรา  76  วรรคหนึ่ง  การส่งคำคู่ความหรือเอกสารให้คู่ความ  เมื่อเจ้าพนักงานศาลไม่พบคู่ความ  หากได้ส่งให้แก่บุคคลใดๆ  ที่มีอายุเกินยี่สิบปี  ซึ่งอยู่หรือทำงานในบ้านเรือน  หรือสำนักทำการงานที่ปรากฏว่าเป็นของคู่ความ  ถือว่าเป็นการเพียงพอที่จะฟังว่าได้มีการส่งคำคู่ความหรือเอกสารถูกต้องตามกฎหมายแล้ว  ตามข้อเท็จจริงการส่งสำเนาคำฟ้องและหมายเรียกให้จำเลยโดยภริยาของจำเลยซึ่งอายุเกินยี่สิบปี  และอยู่ในบ้านเดียวกันเป็นผู้รับจึงชอบ  (คำพิพากษาฎีกาที่  4293/2547)
                ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  177  วรรคหนึ่ง  จำเลยอาจยื่นคำให้การได้ภายใน  15  วัน  นับแต่วันได้รับหมายเรียกและสำเนาคำฟ้อง  ปรากฏว่าจำเลยได้รับหมายเรียกและสำเนาคำฟ้องเมื่อวันที่  24  ธันวาคม  2554  แต่ยื่นคำให้การเมื่อวันที่  26  มกราคม  2555  พ้นกำหนดระยะเวลา  15  วันแล้ว  ศาลแพ่งสั่งรับคำให้การของจำเลยไว้จึงไม่ชอบเป็นกระบวนพิจารณาที่ผิดระเบียบตาม  มาตรา  27
                ศาลแพ่งต้องสั่งตามคำร้องของโจทก์ให้เพิกถอนคำสั่งรับคำให้การของจำเลยและสั่งยกคำร้องของจำเลยที่ขอให้ส่งหมายเรียกและสำเนาคำฟ้องใหม่

ข้อ  2.  นายศุกร์เป็นโจทก์ฟ้องนายเสาร์เป็นจำเลยที่  1  นายอาทิตย์เป็นจำเลยที่  2  อ้างว่า  จำเลยที่  1  ซึ่งเป็นลูกจ้างจำเลยที่  2  ได้ขับรถยนต์ไปในทางการที่จ้างของจำเลยที่  2  โดยประมาทเลินเล่อ  ชนรถยนต์โจทก์เสียหาย  ขอให้จำเลยทั้งสองร่วมกันรับผิดชำระค่าเสียหายแก่โจทก์จำนวน  400,000  บาท  จำเลยทั้งสองให้การต่อสู้คดีขอให้ยกฟ้อง  ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า  เหตุละเมิดเกิดเพราะความประมาทเลินเล่อของจำเลยที่  1  พิพากษาให้จำเลยทั้งสองร่วมกันรับผิดชดใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์  คดีถึงที่สุด  นายอาทิตย์ได้ปฏิบัติตามคำพิพากษาดังกล่าวแล้ว  ต่อมานายอาทิตย์ได้เป็นโจทก์ฟ้องนายเสาร์เป็นจำเลยขอให้ชดใช้เงินที่นายอาทิตย์ได้ชำระตามคำพิพากษาให้แก่นายศุกร์  นายเสาร์ให้การว่า  ไม่ได้ขับรถยนต์โดยประมาทเลินเล่อ  คำพิพากษาคดีก่อนไม่มีผลผูกพันโจทก์และจำเลยคดีนี้  และฟ้องโจทก์เป็นฟ้องซ้ำ  ขอให้ยกฟ้อง

                ให้วินิจฉัยว่า  ข้อต่อสู้ของนายเสาร์ทั้งสองข้อฟังขึ้นหรือไม่
             
ธงคำตอบ
                กรณีฟ้องซ้ำตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  148  นั้น  เป็นเรื่องที่ห้ามมิให้คู่ความซึ่งฟ้องร้องกัน  และศาลได้มีคำพิพากษาถึงที่สุดไปแล้วกลับมารื้อร้องฟ้องกันอีกในประเด็นที่ได้วินิจฉัยโดยอาศัยเหตุอย่างเดียวกัน  เมื่อนายเสาร์และนายอาทิตย์ไม่เคยฟ้องร้องกันมาก่อน  เป็นแต่เคยถูกนายศุกร์ฟ้องเป็นจำเลยด้วยกันในคดีก่อนเท่านั้น  ดังนั้น  การที่นายอาทิตย์เป็นโจทก์ฟ้องนายเสาร์ในคดีหลังกรณีจึงไม่เป็นฟ้องซ้ำอันจักต้องห้ามตามบทกฎหมายดังกล่าว  ข้อต่อสู้ของนายเสาร์ฟังไม่ขึ้น
                ข้อต่อสู้ของนายเสาร์ที่ว่า  ไม่ได้กระทำโดยประมาทเลินเล่อนั้น  คดีก่อนที่นายศุกร์เป็นโจทก์ฟ้องนายเสาร์และนายอาทิตย์เป็นจำเลย  แม้นายเสาร์และนายอาทิตย์จะเป็นจำเลยด้วยกันก็ตาม  ก็ต้องถือว่านายเสาร์และนายอาทิตย์เป็นคู่ความในกระบวนพิจารณาของศาลในคดีก่อนด้วย  คำพิพากษาคดีก่อนจึงมีผลผูกพันนายเสาร์และนายอาทิตย์ในคดีนี้ด้วยตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  145  วรรคหนึ่ง  เมื่อศาลในคดีก่อนวินิจฉัยว่า  เหตุละเมิดเกิดเพราะความประมาทเลินเล่อของนายเสาร์  ข้อเท็จจริงจึงต้องฟังว่านายเสาร์กระทำละเมิดโดยเป็นฝ่ายประมาทเลินเล่อ  (คำพิพากษาฎีกาที่  3954/2536, 9035/2538)  ข้อต่อสู้ของนายเสาร์ฟังไม่ขึ้นเช่นกัน

ข้อ  3.  โจทก์ฟ้องว่า  โจทก์เป็นบุตรและผู้จัดการมรดกของนางแดงมารดาตามคำสั่งศาล  นางแดงมีทรัพย์มรดกเป็นที่ดิน  น.ส.3  เลขที่  305  จำเลยที่  1  บุตรอีกคนหนึ่งของนางแดงได้แจ้งความเท็จว่า  น.ส.3  เลขที่  305  สูญหายไปและจำเลยที่  1  ได้รับมอบอำนาจจากนางแดงให้ไปดำเนินการขอออกใบแทน  เจ้าพนักงานหลงเชื่อจึงได้ออกใบแทนให้  แล้วจำเลยที่  1  จดทะเบียนโอนขายที่ดิน  น.ส.3  เลขที่  305  ดังกล่าวแก่จำเลยที่  2  โดยอ้างว่า  ได้รับมอบอำนาจให้ขายจากนางแดงซึ่งเป็นความเท็จ  ขอให้ศาลพิพากษาเพิกถอนการจดทะเบียนซื้อขายดังกล่าวออกจากรายการจดทะเบียนใน  น.ส.3  และให้พิพากษาว่าที่ดินดังกล่าวยังเป็นทรัพย์มรดกของนางแดงเพื่อโจทก์จะได้นำไปแบ่งปันกันในระหว่างทายาท  จำเลยทั้งสองให้การว่า  นางแดงได้มอบอำนาจให้จำเลยที่  1  ไปดำเนินการขอออกใบแทนและให้ขายที่ดินพิพาทแก่จำเลยที่  2  จำเลยที่  2  จึงรับโอนมาโดยชอบที่ดินพิพาทย่อมมิใช่ทรัพย์มรดกของนางแดงอีกต่อไป  ก่อนตายนางแดงมีที่ดินอีกแปลงหนึ่งคือที่ดิน  น.ส.3  เลขที่  413  อันเป็นทรัพย์มรดก  แต่โจทก์ไม่ยอมแบ่งให้จำเลยที่  1  ข้อให้ยกฟ้อง  และฟ้องแย้งขอให้โจทก์แบ่งปันที่ดิน  น.ส.3  เลขที่  413  ให้แก่จำเลยที่  1  จำนวนหนึ่งในสองส่วน  ศาลชั้นต้นสั่งรับคำให้การและฟ้องแย้งของจำเลยทั้งสองไว้พิจารณา

                ให้วินิจฉัยว่า  คำสั่งของศาลชั้นต้นที่รับฟ้องแย้งของจำเลยทั้งสองไว้พิจารณาชอบหรือไม่
             
ธงคำตอบ
                จำเลยทั้งสองฟ้องแย้งในส่วนที่เกี่ยวกับที่ดิน  น.ส.3  เลขที่  413  ว่าที่ดินดังกล่าวเป็นมรดกของนางแดงซึ่งตกทอดแก่ทายาทอันได้แก่โจทก์และจำเลยที่  1  แต่โจทก์ไม่ยอมแบ่งให้จำเลยที่  1  ขอให้โจทก์ซึ่งเป็นทายาทและผู้จัดการมรดกของนางแดงแบ่งปันที่ดินดังกล่าวให้แก่จำเลยที่  1  จำนวนหนึ่งในสองส่วน  ดังนี้  เป็นกรณีจำเลยที่  1  โต้แย้งสิทธิกับโจทก์  จำเลยที่  2  มิได้มีสิทธิทางแพ่งโต้แย้งกับโจทก์แต่อย่างใด  จำเลยที่  2  จึงไม่มีสิทธิฟ้องแย้ง  ฟ้องแย้งในส่วนของจำเลยที่  2  จึงไม่เกี่ยวกับฟ้องเดิม  ไม่อาจพิจารณารวมไปกับฟ้องเดิมได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  177  วรรคสาม  และมาตรา  179  วรรคสาม  (คำพิพากษาฎีกาที่  1644/2549)  ที่ศาลชั้นต้นสั่งรับฟ้องแย้งในส่วนของจำเลยที่  2  ไว้พิจารณาจึงไม่ชอบ
                สำหรับฟ้องแย้งในส่วนของจำเลยที่  1  นั้น  แม้โจทก์ซึ่งเป็นทายาทและผู้จัดการมรดกของนางแดงผู้ตายจะฟ้องเรียกที่ดิน  น.ส.3  เลขที่  305  ที่โจทก์อ้างว่าเป็นมรดกของนางแดงคืนจากจำเลยทั้งสองเพื่อนำมาแบ่งปันกันในระหว่างทายาท  โดยมิได้ฟ้องเรียกที่ดิน  น.ส.3  เลขที่  413  มาด้วยก็ตาม  แต่ฟ้องแย้งในส่วนของจำเลยที่  1  ที่เรียกที่ดิน  น.ส.3  เลขที่  413  จากโจทก์จำนวนหนึ่งในสองส่วนก็เป็นเรื่องที่เกี่ยวเนื่องกับการแบ่งปันทรัพย์มรดกของนางแดงเช่นเดียวกันกับที่โจทก์ฟ้องนั่นเอง  ฟ้องแย้งของจำเลยที่  1  ในส่วนนี้จึงเกี่ยวกับฟ้องเดิมและเกี่ยวข้องกันพอที่จะรวมพิจารณาและชี้ขาดตัดสินเข้าด้วยกันได้  ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  177  วรรคสาม  และ  มาตรา  179  วรรคสาม  (คำพิพากษาฎีกาที่  1644/2549)  ที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งรับฟ้องแย้งในส่วนของจำเลยที่  1  ไว้พิจารณาจึงชอบแล้ว

ข้อ  4.  คดีแพ่งสามัญเรื่องหนึ่ง  โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยทั้งสามร่วมกันชำระหนี้เงินกู้  จำเลยที่  1  และที่  2  ให้การต่อสู้คดี  ส่วนจำเลยที่  3  ต้องยื่นคำให้การภายในวันที่  8  กุมภาพันธ์  2555  แต่ไม่ยื่น  ต่อมาวันที่  20  กุมภาพันธ์  2555  อันเป็นวันสืบพยาน  โจทก์และจำเลยทั้งสามมาศาล  จำเลยทั้งสามแถลงรับว่าเป็นหนี้โจทก์ตามฟ้อง  คู่ความแถลงขอเลื่อนคดีเพื่อเจรจากัน  ศาลชั้นต้นงดสืบพยานและนัดฟังคำพิพากษาวันที่  20  มีนาคม  2555  ถึงวันนัด  โจทก์แถลงว่าไม่สามารถตกลงกันได้  ขอให้ศาลพิพากษาคดี  จำเลยที่  3  แถลงประสงค์จะต่อสู้คดี  ขออนุญาตยื่นคำให้การ  ศาลชั้นต้นไม่อนุญาตให้จำเลยที่  3  ยื่นคำให้การ  และมีคำสั่งว่าโจทก์ไม่ได้มีคำขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งให้ตนเป็นฝ่ายชนะคดีโดยขาดนัดภายในเวลา  15  วัน  นับแต่ระยะเวลายื่นคำให้การของจำเลยที่  3  ได้สิ้นสุดลง  จึงให้จำหน่ายคดีสำหรับจำเลยที่  3  ออกจากสารบบความ  และมีคำพิพากษาให้จำเลยที่  1  และที่  2  ร่วมกันชำระเงินตามฟ้อง

                โจทก์อุทธรณ์ว่า  ในวันที่  20  กุมภาพันธ์  2555  จำเลยที่  3  มาศาลและแถลงยอมรับว่าเป็นหนี้ตามฟ้องจริง  ศาลชั้นต้นจดคำแถลงของจำเลยที่  3  ในรายงานกระบวนพิจารณาและจำเลยที่  3  ได้ลงชื่อไว้ด้วย  ถือว่าจำเลยที่  3  ยื่นคำให้การแล้ว  ศาลชั้นต้นจึงพิพากษาคดีได้  โดยโจทก์ไม่ต้องมีคำขอให้ศาลพิพากษาให้โจทก์เป็นฝ่ายชนะคดีโดยขาดนัด  การที่ศาลชั้นต้นเลื่อนไปนัดฟังคำพิพากษาวันอื่นย่อมไม่ทำให้โจทก์ต้องมีหน้าที่ยื่นคำขออีก  หรือมิฉะนั้น  ศาลชั้นต้นต้องไต่สวนคำขออนุญาตยื่นคำให้การของจำเลยที่  3  ก่อนว่าจงใจขาดนัดยื่นคำให้การหรือไม่  การที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งไม่อนุญาตให้จำเลยที่  3  ยื่นคำให้การโดยมิได้ไต่สวน  และมีคำสั่งจำหน่ายคดีสำหรับจำเลยที่  3  จึงไม่ชอบ
                ให้วินิจฉัยว่า  อุทธรณ์ของโจทก์ฟังขึ้นหรือไม่

ธงคำตอบ
                คำให้การเป็นคำคู่ความซึ่งกฎหมายบัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  67  ว่าให้ทำเป็นหนังสือโดยใช้แบบพิมพ์ของศาลและมีรายการต่างๆ  ตามที่ระบุไว้  แม้ศาลชั้นต้นจะบันทึกคำแถลงของจำเลยไว้ในรายงานกระบวนพิจารณาและจำเลยที่  3  ได้ลงชื่อไว้ก็ไม่ถือว่ารายงานดังกล่าวเป็นคำให้การของจำเลยที่  3  เมื่อจำเลยที่  3  ไม่ยื่นคำให้การภายในกำหนด  ถือว่าจำเลยที่  3  ขาดนัดยื่นคำให้การและโจทก์ต้องมีคำขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งชี้ขาดให้ตนเป็นฝ่ายชนะคดีโดยขาดนัดภายในเวลา  15  วันนับแต่ระยะเวลายื่นคำให้การของจำเลยที่  3  ได้สิ้นสุดลง  แม้จำเลยที่  3  มาศาลก่อนระยะเวลาดังกล่าวสิ้นสุดลง  แต่เมื่อศาลมิได้พิพากษาคดีในวันนั้น  ย่อมไม่ทำให้โจทก์หมดหน้าที่ที่จะต้องยื่นคำขอดังกล่าว  เมื่อโจทก์มิได้ยื่นคำขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือตามมาตรา  198  วรรคสอง  (คำพิพากษาฎีกาที่  911/2548)
                กรณีที่จำเลยที่  3  ขาดนัดยื่นคำให้การมาศาลก่อนศาลวินิจฉัยชี้ขาดคดี  หากประสงค์จะต่อสู้คดีต้องแจ้งต่อศาลในโอกาสแรกที่มาศาล  ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  199  วรรคหนึ่ง  แต่จำเลยที่  3  มาศาลครั้งแรกเมื่อวันที่  20  กุมภาพันธ์  2555  จำเลยที่  3  แถลงต่อศาลยอมรับว่าเป็นหนี้ตามฟ้อง  และมาศาลครั้งที่สองวันที่  20  มีนาคม  2555  จึงแถลงต่อศาลว่าประสงค์จะต่อสู้คดี  เห็นได้ว่าจำเลยที่  3  มิได้แจ้งต่อศาลในโอกาสแรกที่มาศาลจึงเป็นการไม่ปฏิบัติตามมาตรา  199  วรรคหนึ่ง  ศาลชั้นต้นชอบที่จะยกคำขออนุญาตยื่นคำให้การของจำเลยที่  3  ได้โดยไม่ต้องทำการไต่สวนก่อนว่าจงใจขาดยื่นคำให้การหรือไม่  อุทธรณ์ของโจทก์ฟังไม่ขึ้น

ข้อ  5.  โจทก์ฟ้องว่า  จำเลยออกเช็คจำนวนเงิน  190,000  บาท  ชำระหนี้ค่าอุปกรณ์ก่อสร้างให้แก่โจทก์  แต่ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงิน  ขอให้บังคับจำเลยชำระเงินตามเช็คพร้อมดอกเบี้ย  จำเลยให้การว่า  โจทก์หลอกลวงทำบิลรับของมาให้จำเลยสั่งจ่ายเช็คชำระหนี้  โดยที่จำเลยไม่เคยได้รับสินค้าดังกล่าวจากโจทก์  เช็คพิพาทจึงไม่มีมูลหนี้  และโจทก์เคยฟ้องจำเลยมาครั้งหนึ่งแล้วแต่ศาลพิพากษายกฟ้อง  ฟ้องโจทก์จึงเป็นฟ้องซ้ำ  ขอให้ยกฟ้อง  ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาว่า  คดีก่อนศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้องโจทก์เพราะคดีไม่อยู่ในเขตอำนาจ  ฟ้องโจทก์จึงไม่เป็นฟ้องซ้ำ  แล้วพิพากษาให้จำเลยชำระหนี้แก่โจทก์ตามฟ้อง  จำเลยอุทธรณ์ว่า  จำเลยไม่เคยได้รับสินค้าจากโจทก์  เช็คพิพาทไม่มีมูลหนี้  ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน  จำเลยฎีกาว่า  โจทก์จัดส่งอุปกรณ์ก่อสร้างไม่ครบถ้วนและมีความชำรุดบกพร่อง  โดยผู้พิพากษาที่ได้นั่งพิจารณาคดีในศาลชั้นต้นรับรองให้จำเลยฎีกาในข้อเท็จจริง  กับฎีกาในปัญหาข้อกฎหมายว่า  ฟ้องโจทก์เป็นฟ้องซ้ำโดยบรรยายรายละเอียดแห่งการเป็นฟ้องซ้ำมาด้วย

                ให้วินิจฉัยว่า  จำเลยจะฎีกาปัญหาดังกล่าวได้หรือไม่

ธงคำตอบ
                จำเลยให้การต่อสู้คดีว่า  จำเลยมิได้เป็นหนี้โจทก์  โจทก์หลอกลวงทำบิลรับของมาให้จำเลยสั่งจ่ายเช็คพิพาทโดยที่จำเลยไม่เคยได้รับสินค้าตามฟ้องจากโจทก์  มิได้ให้การต่อสู้ว่า  โจทก์ส่งสินค้าให้จำเลยไม่ครบถ้วนและสินค้ามีความชำรุดบกพร่อง  ฎีกาของจำเลยจึงเป็นฎีกาในข้อเท็จจริงที่มิได้ยกขึ้นว่ากันมาแล้วโดยชอบในศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์  ต้องห้ามมิให้ฎีกาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  249  วรรคหนึ่ง  (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่  2628/2545)  แม้ผู้พิพากษาที่ได้นั่งพิจารณาคดีในศาลชั้นต้นจะรับรองให้ฎีกาในข้อเท็จจริงก็ตาม  ศาลฎีกาก็ไม่อาจพิจารณาให้ได้  (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่  755/2545)  จำเลยจึงฎีกาในปัญหาดังกล่าวไม่ได้
                ฎีกาของจำเลยที่ว่า  ฟ้องโจทก์เป็นฟ้องซ้ำนั้น  จำเลยได้ยกขึ้นต่อสู้ไว้ในคำให้การแล้ว  แม้เป็นปัญหาอันเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน  แต่เมื่อศาลชั้นต้นมีคำวินิจฉัยว่าไม่เป็นฟ้องซ้ำ  จำเลยกลับมิได้อุทธรณ์ปัญหาข้อนี้  เท่ากับจำเลยไม่ติดใจที่จะอุทธรณ์โต้แย้งปัญหาดังกล่าวอีกต่อไป  ศาลอุทธรณ์จึงมิได้วินิจฉัย  การที่จำเลยหยิบยกปัญหาดังกล่าวขึ้นฎีกาต่อมา  จึงเป็นฎีกาในข้อที่มิได้ยกขึ้นว่ากันมาแล้วโดยชอบให้ศาลอุทธรณ์  ต้องห้ามมิให้ฎีกาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  249  วรรคหนึ่ง  (คำพิพากษาฎีกาที่  8491/2553,  8414/2552)  จำเลยจึงฎีกาในปัญหาข้อนี้ไม่ได้เช่นกัน

ข้อ  6.  โจทก์ฟ้องว่าโจทก์อยู่กินฉันสามีภรรยากับจำเลยโดยไม่ได้จดทะเบียนสมรส  ขอให้แบ่งกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่ทำมาหาได้ร่วมกันให้แก่โจทก์กึ่งหนึ่ง  จำเลยให้การต่อสู้และฟ้องแย้งให้โจทก์แบ่งเงินตามตั๋วเงินสัญญาใช้เงินที่โจทก์แอบถอนไปจำนวน  1,000,000  บาท  ให้แก่จำเลยกึ่งหนึ่งจำนวน  500,000  บาท  เพราะเป็นเงินที่โจทก์กับจำเลยทำมาหาได้ร่วมกันในระหว่างอยู่กินฉันสามีภริยา  ต่อมาในระหว่างพิจารณา  จำเลยยื่นคำร้องขอคุ้มครองประโยชน์โดยขอให้ศาลสั่งโจทก์นำเงินจำนวน  500,000  บาท  มาวางศาล  โจทก์ยื่นคำคัดค้านว่า  เงินจำนวน  1,000,000  บาท  เป็นเงินของบุคคลภายนอกที่ฝากโจทก์ไว้  และโจทก์เบิกถอนคืนให้แก่บุคคลภายนอกไปแล้ว  ขอให้ยกคำร้อง  ศาลทำการไต่สวน  ข้อเท็จจริงปรากฏว่า  โจทก์กับจำเลยเป็นสามีภริยาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย  เงินจำนวน  1,000,000 บาท  ที่จำเลยฟ้องแย้งนั้น  มีการนำไปฝากที่สถาบันการเงินซึ่งสถาบันการเงินได้ออกตั๋วสัญญาใช้เงินในนามของจำเลย  ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อในตั๋วสัญญาใช้เงินเป็นชื่อโจทก์และโจทก์ได้ถอนเงินจำนวน  1,000,000  บาท  ตามตั๋วสัญญาใช้เงินนั้นไป

                ให้วินิจฉัยว่า  ศาลจะมีคำสั่งอย่างไร

ธงคำตอบ
                การขอคุ้มครองประโยชน์ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  264  ต้องเป็นการขอคุ้มครองประโยชน์ของผู้ขอเพื่อให้ทรัพย์สิน  สิทธิหรือประโยชน์อย่างใดอย่างหนึ่งที่พิพาทกันในคดีนั้นได้รับการคุ้มครองในระหว่างพิจารณาหรือเพื่อบังคับตามคำพิพากษา  กรณีตามปัญหา  จำเลยฟ้องแย้งขอให้โจทก์แบ่งเงินตามตั๋วสัญญาใช้เงินจำนวน 1,000,000  บาท  ให้แก่จำเลยกึ่งหนึ่งจำนวน  500,000  บาท  โดยอ้างว่าเป็นเงินที่ทำมาหาได้ร่วมกันในระหว่างอยู่กินฉันสามีภริยา  จึงถือได้ว่าเงินจำนวนดังกล่าวเป็นทรัพย์สินที่พิพาทกันตามฟ้องแย้งของจำเลยที่จำเลยมีสิทธิขอคุ้มครองประโยชน์ในระหว่างพิจารณาได้  และเมื่อปรากฏข้อเท็จจริงในชั้นไต่สวนว่าโจทก์กับจำเลยเป็นสามีภริยาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย  และเงินจำนวน  1,000,000  บาท  นั้น  ได้มีการนำไปฝากที่สถาบันการเงินซึ่งสถาบันการเงินได้ออกตั๋วสัญญาใช้เงินให้ในนามของจำเลย  ต่อมามีการเปลี่ยนชื่อในตั๋วสัญญาใช้เงินเป็นชื่อโจทก์  และโจทก์ได้เบิกถอนเงินจำนวน  1,000,000 บาท  ตามตั๋วสัญญาใช้เงินไป  ซึ่งจากข้อเท็จจริงดังกล่าว  และหากที่สุดศาลพิพากษาให้โจทก์แบ่งเงินจำนวนดังกล่าวแก่จำเลยกึ่งหนึ่งจำนวน  500,000  บาท  ตามฟ้องแย้ง  จำเลยก็จะได้รับประโยชน์จากการที่ศาลมีคำสั่งให้คุ้มครองประโยชน์ตามคำร้องของจำเลย  กรณีจึงมีเหตุสมควรที่จะคุ้มครองประโยชน์ของจำเลยในระหว่างพิจารณาตามมาตรา  264  ดังนั้น  ศาลจะมีคำสั่งให้โจทก์นำเงินจำนวน  500,000  บาท  มาวางศาลตามคำร้องของจำเลย  (คำพิพากษาฎีกาที่  5982/2549)

ข้อ  7.  ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยที่  1  และที่  2  ร่วมกันใช้เงิน  500,000  บาทแก่โจทก์  จำเลยทั้งสองไม่ชำระหนี้  โจทก์นำเจ้าพนักงานบังคับคดียึดที่ดิน  1  แปลงของจำเลยที่  1  เพื่อขายทอดตลาดนำเงินมาชำระหนี้  ต่อมาศาลชั้นต้นอนุญาตให้ขายทอดตลาด  เจ้าพนักงานบังคับคดีส่งประกาศขายทอดตลาดแก่จำเลยที่  1  โดยชอบ  แต่ไม่ส่งประกาศการขายทอดตลาดแก่จำเลยที่  2  โดยประกาศขายทอดตลาดทรัพย์ครั้งที่  1  ในวันที่  1  กุมภาพันธ์  2554  เวลา  9  นาฬิกา  และครั้งที่  2  วันที่  28  กุมภาพันธ์  2554  เวลา  9  นาฬิกา  ในการขายทอดตลาดครั้งที่  1  ไม่มีผู้เสนอราคา  เจ้าพนักงานบังคับคดีเลื่อนการขายทอดตลาดไป  ต่อมาในการขายทอดตลาดครั้งที่  2  จำเลยที่  2  ทราบประกาศขายทอดตลาดจากจำเลยที่  1  จึงไปร่วมการขายทอดตลาดครั้งนี้  มีผู้เสนอราคาสูงสุด  400,000บาท  ก่อนเจ้าพนักงานบังคับคดีเคาะไม้  จำเลยที่  2  คัดค้านต่อเจ้าพนักงานบังคับคดี  โดยอ้างเหตุ  2  กรณี  คือ

                กรณีที่หนึ่ง  การขายทอดตลาดไม่ได้แจ้งประกาศขายทอดตลาดให้ตนทราบ  และกรณีที่สอง  ราคาที่ผู้เสนอราคาดังกล่าวต่ำเกินสมควร  ขอให้เลื่อนการขายทอดตลาดไป  เจ้าพนักงานบังคับคดีอ้างว่า  จำเลยที่  2  ไม่มีสิทธิคัดค้านทั้งสองกรณีดังกล่าวและเคาะไม้ขายทอดตลาดแก่ผู้เสนอราคาสูงสุด  จำเลยที่  2  ยื่นคำคัดค้านต่อศาลชั้นต้น  ขอให้เพิกถอนการขายทอดตลาดครั้งนี้  อ้างว่า  เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการบังคับคดีฝ่าฝืนต่อบทบัญญัติแห่งกฎหมาย
                ให้วินิจฉัยว่า  คำคัดค้านของจำเลยที่  2  ฟังขึ้นหรือไม่

ธงคำตอบ
                ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  306  บัญญัติให้เจ้าพนักงานบังคับคดีแจ้งให้ทราบซึ่งคำสั่งของศาลและวันขายทอดตลาดแก่บรรดาบุคคลผู้มีส่วนได้เสียในการบังคับคดีแก่ทรัพย์สินที่จะขายทอดตลาดซึ่งทราบได้ตามทะเบียนหรือโดยประการอื่นนั้น  เมื่อที่ดินที่ขายทอดตลาดเป็นทรัพย์สินของจำเลยที่  1  ไม่มีชื่อจำเลยที่  2  ในทะเบียน  จำเลยที่  2  จึงไม่ใช่ผู้มีส่วนได้เสียในการบังคับคดีแก่ทรัพย์สินที่จะขายทอดตลาดตามบทบัญญัติดังกล่าว  เจ้าพนักงานบังคับคดีไม่จำต้องแจ้งการขายทอดตลาดในจำเลยที่  2  ทราบ  ข้อคัดค้านข้อนี้ของจำเลยที่  2  ฟังไม่ขึ้น  (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่  3798/2551)
                ส่วนการขายทอดตลาดครั้งที่  2  ที่เลื่อนมา  ผู้ซื้อทรัพย์เสนอราคา  400,000  บาท  ได้เสนอราคาสูงสุด  ก่อนที่เจ้าพนักงานบังคับคดีจะเคาะไม้ขายแก่ผู้ซื้อทรัพย์  จำเลยที่  2  คัดค้านว่าราคาดังกล่าวมีจำนวนต่ำเกินสมควร  แม้ทรัพย์สินดังกล่าวเป็นของจำเลยที่  1  แต่จำเลยที่  2  เป็นลูกหนี้ตามคำพิพากษาซึ่งต้องร่วมรับผิดในการชำระหนี้ตามคำพิพากษาจึงมีสิทธิคัดค้านได้  ในกรณีเช่นนี้เจ้าพนักงานบังคับคดีต้องเลื่อนการขายทอดตลาดไปตามที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  309  ทวิ  วรรคหนึ่ง  การที่เจ้าพนักงานบังคับคดีไม่เลื่อนการขายไปโดยอนุมัติให้ขายทอดตลาดแก่ผู้ซื้อทรัพย์เป็นการไม่ชอบด้วยกฎหมาย  จำเลยที่  2  จึงเป็นผู้มีส่วนได้เสียที่จะโต้แย้งว่าเจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการบังคับคดีฝ่าฝืนต่อบทบัญญัติมาตรา  296  วรรคสอง  ข้อคัดค้านข้อนี้ของจำเลยที่  2  ฟังขึ้น  (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่  5321/2552)

ข้อ  8.  ในคดีล้มละลายเรื่องหนึ่ง  โจทก์บรรยายฟ้องว่า  จำเลยที่  1  ทำสัญญากู้เงินไปจากโจทก์  3,000,000  บาท  ตกลงให้ดอกเบี้ยอัตราร้อยละ  12  ต่อปี  และจำเลยที่  2  จดทะเบียนจำนองที่ดินเป็นประกันหนี้ของจำเลยที่  1  ต่อโจทก์  โดยมีข้อตกลงว่า  หากบังคับจำนองแล้วยังไม่พอชำระหนี้  จำเลยที่  2  ยอมให้โจทก์บังคับจากทรัพย์สินอื่นของจำเลยที่  2  ได้จนกว่าจะได้รับชำระหนี้ครบถ้วน  จำเลยทั้งสองผิดนัดไม่ชำระหนี้คืนตามสัญญา  จำเลยทั้งสองมีหนี้สินพ้นตัว  และเป็นหนี้เงินต้นพร้อมดอกเบี้ยคำนวณถึงวันฟ้องเป็นเงิน  3,500,000  บาท  ขอศาลมีคำสังพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยทั้งสองเด็ดขาดและพิพากษาให้จำเลยทั้งสองล้มละลาย  ปรากฏว่าจำเลยทั้งสองไม่ได้ยื่นคำให้การ  ศาลล้มละลายกลางจึงมีคำสั่งว่า  จำเลยทั้งสองขาดนัดยื่นคำให้การเมื่อสืบพยานโจทก์ไปจนเสร็จและจำเลยทั้งสองไม่มีพยานมาสืบ  ศาลล้มละลายกลางพิจารณาแล้ววินิจฉัยว่าข้อเท็จจริงรับฟังได้ตามฟ้อง  จึงมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยทั้งสองเด็ดขาด

                ให้วินิจฉัยว่า  คำสั่งของศาลล้มละลายกลางที่สั่งว่า  จำเลยทั้งสองขาดนัดยื่นคำให้การก็ดีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยทั้งสองเด็ดขาดก็ดี  ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่

ธงคำตอบ
                พระราชบัญญัติล้มละลาย  พ.ศ.  2483  มาตรา  13  บัญญัติให้ศาลออกหมายเรียกและส่งสำเนาคำฟ้องไปยังลูกหนี้หรือจำเลยเพื่อทราบวันนั่งพิจารณาเท่านั้น  ไม่ได้บัญญัติว่าจำเลยจะต้องยื่นคำให้การด้วย  ดังนั้น  ในคดีล้มละลายจำเลยจะยื่นคำให้การหรือไม่ก็ได้  หากจำเลยไม่ได้ยื่นคำให้การก็ไม่ถือว่าจำเลยขาดนัดยื่นคำให้การ  คำสั่งของศาลล้มละลายกลางที่สั่งว่า  จำเลยทั้งสองขาดนัดยื่นคำให้การจึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย  (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่  3026/2551)
                คดีสำหรับจำเลยที่  1  นั้น  เมื่อข้อเท็จจริงรับฟังได้ตามฟ้องว่า  จำเลยที่  1  ซึ่งเป็นบุคคลธรรมดามีหนี้สินล้นพ้นตัวเป็นหนี้โจทก์ไม่น้อยกว่า  1,000,000  บาท  และหนี้ตามสัญญากู้เงินเป็นหนี้ที่อาจกำหนดจำนวนได้โดยแน่นอน  ครบหลักเกณฑ์ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย  พ.ศ.  2483  มาตรา  9  ที่โจทก์อาจฟ้องล้มละลายได้  ดังนั้น  การที่ศาลมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยที่  1  เด็ดขาด  จึงชอบด้วยกฎหมายตามมาตรา  14  แล้ว
                ส่วนคดีสำหรับจำเลยที่  2  เนื่องจากโจทก์เป็นผู้รับจำนองจึงเป็นเจ้าหนี้มีประกันตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ.  2483  มาตรา  6  แต่ตามคำฟ้องมิได้กล่าวในฟ้องว่า  ถ้าลูกหนี้ล้มละลายแล้วจะยอมสละหลักประกันเพื่อประโยชน์แก่เจ้าหนี้ทั้งหลาย  หรือตีราคาหลักประกันมาในฟ้องซึ่งเมื่อหักกับจำนวนหนี้ของตนแล้วเงินยังขาดอยู่เป็นจำนวนไม่น้อยกว่า  1,000,000  บาท  ฟ้องของโจทก์สำหรับจำเลยที่  2  จึงไม่ชอบด้วยกฎหมายตามมาตรา  10  (2)  ศาลชอบที่จะไม่รับฟ้องโจทก์สำหรับจำเลยที่  2  ไว้พิจารณาตั้งแต่แรก  (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่  2193/2550)  และเป็นปัญหาข้อกฎหมายอันเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน  แม้จำเลยที่  2  ไม่ได้ให้การต่อสู้คดีไว้  ศาลก็ยกขึ้นวินิจฉัยเองได้  ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  142  (5)  ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลล้มละลายและวิธีพิจารณาคดีล้มละลาย  พ.ศ.  2542  มาตรา  14  ศาลต้องพิพากษายกฟ้องโจทก์สำหรับจำเลยที่  2  ดังนั้น  การที่ศาลมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยที่  2  เด็ดขาด  จึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย

ข้อ  9.  คดีฟื้นฟูกิจการเรื่องหนึ่ง  บริษัท  อังคาร  จำกัด  ลูกหนี้ยื่นคำร้องขอต่อศาลล้มละลายกลางให้มีการฟื้นฟูกิจการ  และให้ตั้งบริษัทลูกหนี้เป็นผู้ทำแผน  ศาลล้มละลายกลางมีคำสั่งฟื้นฟูกิจการของลูกหนี้  และตั้งบริษัทลูกหนี้เป็นผู้ทำแผน  เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์โฆษณาคำสั่งให้ฟื้นฟูกิจการและคำสั่งตั้งผู้ทำแผนแล้ว  ปรากฏว่านายพุธเจ้าหนี้รายหนึ่งยื่นคำขอรับชำระหนี้เกินกำหนดเวลา  เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์จึงมีคำสั่งไม่รับคำขอรับชำระหนี้ของนายพุธ  นายพุธโต้แย้งต่อศาลล้มละลายกลางโดยอ้างว่า  การที่ตนยื่นคำขอรับชำระหนี้เกินกำหนดเวลา  สืบเนื่องจากลูกหนี้มิได้ระบุชื่อและที่อยู่ของตนไว้ในบัญชีเจ้าหนี้  จึงเป็นเหตุให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ไม่แจ้งคำสั่งตั้งผู้ทำแผนและกำหนดเวลาให้นายพุธเสนอคำขอรับชำระหนี้ภายในกำหนดเวลาตามกฎหมาย  ดังนั้น  เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์จึงควรรับคำขอรับชำระหนี้ของตนไว้พิจารณาต่อไป

                ให้วินิจฉัยว่า  หากกรณีเป็นดังที่นายพุธกล่าวอ้าง  เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์มีเหตุตามกฎหมายที่จะรับคำขอรับชำระหนี้ของนายพุธไว้พิจารณา  หรือไม่
             
ธงคำตอบ
                นายพุธต้องยื่นคำขอรับชำระหนี้ตามแผนต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ภายในกำหนดหนึ่งเดือนนับแต่วันโฆษณาคำสั่งตั้งผู้ทำแผนตามพระราชบัญญัติล้มละลาย  พ.ศ.  2483  มาตรา  90/26  หากยื่นเกินกำหนดย่อมหมดสิทธิได้รับชำระหนี้  อย่างไรก็คดีนี้ลูกหนี้เป็นผู้ยื่นคำขอฟื้นฟูกิจการ  จึงต้องดำเนินการตามมาตรา  90/6  กล่าวคือต้องแนบบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินทั้งหมดที่มีอยู่  และที่อยู่โดยชัดแจ้งของเจ้าหนี้ทั้งหลายพร้อมกับคำร้องขอ  เพราะหากศาลมีคำสั่งตั้งผู้ทำแผน  เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ต้องโฆษณาคำสั่ง  ตามมาตรา  90/20  วรรสี่และแจ้งคำสั่งตั้งผู้ทำแผนและกำหนดเวลาให้เจ้าหนี้ได้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ตามมาตรา  90/24  วรรคสองและวรรคสาม  กับมาตรา  90/26  วรรคหนึ่ง  หากกรณีเป็นดังที่นายพุธกล่าวอ้างย่อมเป็นเหตุให้นายพุธไม่อาจทราบคำสั่งตั้งผู้ทำแผนและกำหนดเวลายื่นคำขอรับชำระหนี้ดังที่กฎหมายกำหนดไว้ได้  เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์จึงมีเหตุตามกฎหมายที่จะรับคำขอรับชำระหนี้ของนายพุธไว้พิจารณาได้  (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่  4636/2546,  1683/2552)

ข้อ  10.  พนักงานอัยการฟ้องนายดำเกิงต่อศาลแขวงดุสิต  ขอให้ลงโทษฐานลักทรัพย์  ตามประมวลกฎหมายอาญา  มาตรา  334  (ระวางโทษจำคุกไม่เกินสามปี  และปรับเกินหกพันบาท)  กับให้นายดำเกิงคืนเงิน  900,000  บาท  ที่ลักไปแก่ผู้เสียหาย  และกำหนดโทษความผิดฐานยักยอกในคดีก่อนที่ศาลรอการกำหนดโทษนายดำเกิงไว้  นายแมนผู้พิพากษาศาลแขวงดุสิตมีคำสั่งประทับฟ้อง  ต่อมานายแมนได้รับการจ่ายสำนวนจากนายมิตรผู้พิพากษาหัวหน้าศาลแขวงดุสิตให้เป็นองค์คณะรับผิดชอบคดีนี้  นายแมนพิจารณาคดีเสร็จแล้วแต่เสียชีวิตเพราะอุบัติเหตุก่อนทำคำพิพากษา  ถ้าปรากฏว่า

(ก)         นายมิตรตรวจสำนวนแล้วทำคำพิพากษาลงโทษนายดำเกิง  โดยกำหนดโทษในคดีหลังฐานลักทรัพย์  จำคุก  6  เดือน  กำหนดโทษคดีก่อนฐานยักยอก  จำคุก  5  เดือน  รวมเป็นจำคุก  11  เดือน  และให้นายดำเกิงคืนเงิน  900,000บาท  แก่ผู้เสียหาย  หรือ
(ข)        นายมิตรมีภารกิจสำคัญจนไม่อาจปฏิบัตราชการได้  จึงมอบหมายให้นายสมชายผู้พิพากษาอาวุโสในศาลแขวงดุสิตทำคำพิพากษาแทน  นายสมชายจึงทำคำพิพากษาเหมือนข้อ  (ก)
ให้วินิจฉัยว่า  คำสั่งและการพิจารณาคดีของนายแมน  กับกรณีตามข้อ  (ก)  และข้อ  (ข)  ชอบด้วยพระธรรมนูญศาลยุติธรรม  หรือไม่

ธงคำตอบ
ความผิดฐานลักทรัพย์ตามประมวลกฎหมายอาญา  มาตรา  334  มีระวางโทษไม่เกินกำหนดตามพระธรรมนูญศาลยุติธรรม  มาตรา  17  ประกอบมาตรา  25  (5)  พนักงานอัยการเป็นโจทก์ฟ้องนายดำเกิงต่อศาลแขวงดุสิตได้  และตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา  มาตรา  43  พนักงานอัยการมีอำนาจขอให้บังคับจำเลยคืนทรัพย์หรือใช้ราคาทรัพย์ที่ผู้เสียหายสูญเสียไปเนื่องจากการกระทำผิดแทนผู้เสียหายได้  พนักงานอัยการจึงมีคำขอให้นายดำเกิงคืนเงิน  900,000  บาท  ที่ถูกลักแก่ผู้เสียหายได้  แม้ทุนทรัพย์พิพาทเกิน  300,000  บาท  ก็ไม่เป็นการฝ่าฝืนพระธรรมนูญศาลยุติธรรม  มาตรา  17  ประกอบมาตรา  25  (4)  ดังนั้น  คำสั่งของนายแมนที่ให้ประทับฟ้องของพนักงานอัยการโจทก์  ซึ่งไม่ใช่คำสั่งวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาทแห่งคดี  ตามมาตรา  17  ประกอบมาตรา  24  (2)  ย่อมชอบด้วยกฎหมาย  และเมื่อนายมิตรผู้พิพากษาหัวหน้าศาลแขวงดุสิตจ่ายสำนวนให้นายแมนเป็นองค์คณะรับผิดชอบคดี  นายแมนย่อมมีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีนี้ตามมาตรา  17  การพิจารณาคดีของนายแมนจึงชอบด้วยกฎหมายเช่นเดียวกัน
ส่วนกรณีตามข้อ  (ก)  เมื่อนายแมนซึ่งเป็นองค์คณะนั่งพิจารณาคดีพ้นจากตำแหน่งที่ดำรงอยู่  เนื่องจากเสียชีวิตเพราะอุบัติเหตุหลังเสร็จการพิจารณาคดี  แต่ก่อนทำคำพิพากษา  ถือได้ว่ามีเหตุจำเป็นอื่นอันมิอาจก้าวล่วงได้ในระหว่างการทำคำพิพากษาตามพระธรรมนูญศาลยุติธรรม  มาตรา  30  จำต้องแก้ปัญหาตามวิถีทางใน  มาตรา  29  (3)  กล่าวคือ  นายมิตรผู้พิพากษาหัวหน้าศาลแขวงดุสิต  หรือ  อธิบดีผู้พิพากษาภาค  1  หรือผู้ทำการแทนต้องตรวจสำนวนแล้วทำคำพิพากษาด้วยตนเอง  จะมอบหมายให้ผู้พิพากษาอื่นในศาลเดียวกันทำคำพิพากษาแทนไม่ได้เพราะมาตรา  29  (3)  ไม่ได้ให้อำนาจไว้  ซึ่งนายมิตรได้ปฏิบัติตามแนวทางนี้แล้ว  โดยนายมิตรตรวจสำนวนแล้วทำคำพิพากษาลงโทษความผิดฐานลักทรัพย์ในคดีหลังให้จำคุก  6  เดือน  และกำหนดโทษความผิดฐานยักยอกในคดีก่อนให้จำคุก  5  เดือน  รวมเป็นจำคุก  11  เดือน  เท่ากับศาลแขวงดุสิตลงโทษจำคุกคดีละไม่เกิน  6  เดือน  กับให้นายดำเกิงคืนเงิน  900,000  บาท  แก่ผู้เสียหายอันเป็นการพิพากษาคดีที่ชอบด้วยมาตรา  17  ประกอบมาตรา  25  (4)  และ  (5)  แล้ว
กรณีตามข้อ  (ข)  การที่นายมิตรมีภารกิจสำคัญจนไม่อาจปฏิบัติราชการได้เป็นเหตุให้ทำคำพิพากษาด้วยตนเองไม่ได้  นายมิตรก็จะมอบหมายให้ผู้พิพากษาอื่นในศาลเดียวกันทำคำพิพากษาแทนไม่ได้  ตามเหตุผลดังกล่าวแล้วข้างต้น  ดังนั้น  การที่นายมิตรมอบหมายให้นายสมชายผู้พิพากษาอาวุโสของศาลแขวงดุสิตทำคำพิพากษาแทน  จึงไม่ชอบด้วยพระธรรมนูญศาลยุติธรรม  แม้นายสมชายจะทำคำพิพากษาเหมือนนายมิตรตามข้อ  (ก)  ทุกประการก็ตาม